Opšta informacija
REPUBLIKA AZERBEJDŽAN
Datum osnivanja: 28. maj 1918. godine
Datum pridruživanja Ujedinjenim Nacijama: 2. mart 1992. godine
Datum pridruživanja Savjetu Evrope: 17. januar 2001. godine
Teritorija u kvadratnim kilometrima: 86,6[1]
Glavni grad: Baku
Valuta: manat
Državni simboli Republike Azerbejdžan:
NACIONALNA ZASTAVA
Nacionalna zastava Republike Azerbejdžan se sastoji od tri horizontalna polja jednake dužine. Gornje polje je plave boje, sredina je crvena, a donje polje je zelene boje. U sredini crvenog polja sa obje strane zastave nalazi se bijeli polumjesec i zvijezda od osam krakova.
Trobojna nacionalna zastava Azerbejdžana prihvaćena je 9. novembra 1918. godine. Nakon raspada Demokratske Republike Azerbejdžan, 28. aprila 1920. godine i uspostavljanja sovjetskog režima, upotreba trobojne zastave je obustavljena. Ipak, zastava je obnovljena po nalogu Vrhovnog medžlisa Autonomne Republike Nahičevan 17. novembra 1990. godine. Istovremeno, Vrhovni medžlis Autonomne Republike Nahičevan podnio je zahtjev Vrhovnom savjetu Azerbejdžanske SSR za priznanje trobojne zastave kao nacionalne zastave Azerbejdžana. Vrhovni savjet Azerbejdžanske Republike razmatrao je molbu Vrhovnog medžlisa Autonomne Republike Nahičevan i odobrio trobojnu zastavu 5. februara 1991. godine.
NACIONALNI GRB
Nacionalni grb je orijentalni štit smješten na luk od hrastovih grana i snopa pšenice. Na pozadini koja je u bojama nacionalne zastave u središtu je smještena zvijezda od osam krakova, a unutar zvijezde plamen.
NACIONALNA HIMNA
Muzika: Uzeir Hadžibejov
Tekst: Ahmed Džavad
Azerbejdžan! Azerbajdžan!
Slavna zemljo hrabrih sinova!
Spremni smo dati naša srca i dušu za tebe!
Spremni smo proliti krv za tebe!
Živi sretno sa svojom trobojkom,
Hiljade duša su žrtvovane za tebe!
Tvoja teritorija je postala bojište!
Vojnici koji su lišeni života!
Svaki od njih je postao heroj!
Postala si cvjetna bašta!
Naši životi su žrtvovani za tebe uvijek!
Hiljadu i jedna ljubav je u našim srcima,
Da podignemo zastavu,
I branimo čast,
Sva tvoja mladost žudi!
Slavna zemljo! Slavna zemljo!
Azerbejdžan! Azerbajdžan!
Azerbejdžan! Azerbajdžan![2]
Nacionalni praznici:
Nova godina: 1. i 2. januar
Dan žena: 8. mart
Novruz: 20-24. mart
Dan pobjede nad fašizmom: 9. maj
Dan republike: 28. maj
Dan nacionalnog spasa azerbejdžanskog naroda: 15. juni
Dan oružanih snaga: 26. juni
Dan nezavisnosti: 18. oktobar
Dan državne zastave: 9. novembra
Dan ustavnosti: 12. novembar
Dan preporoda: 17. novembra
Dan solidarnosti Azerbejdžanaca: 31. decembar
Vjerski praznici:
Kurban-bajram: dva dana
Ramazanski bajram: dva dana
Komemoracije:
Dan žalosti: 20. januar
Hodžali genocid: 26. februar
Dan genocida nad Azerbejdžancima: 31. mart
Geografski podaci
Teritorija:
86,6 hiljada kvadratnih kilometara - 12% teritorije pokrivaju šume, 1,7% voda, 54,9% čine poljoprivredna zemljišta (31,1% pašnjaci). Državna teritorija se prostire između 38° i 42° sjeverne geografske širine i 44° i 52° istočne geografske dužine.
Prosječna godišnja temperatura (2014): + 13,4°C
Maksimalna prosječna temperatura: + 28,5⁰C
Minimalna prosječna temperatura: + 2,9°C
Prosječna godišnja količina padavina: 387,7 mm
Državne granice:
- granica sa Iranom (765 km) i Turskom (15 km) na jugu;
- granica sa Rusijom (390 km) na sjeveru;
- granica sa Gruzijom (480 km) na sjeverozapadu;
- granica sa Jermenijom (1007 km) na zapadu.
Dužina najšire oblasti azerbejdžanskog dijela Kaspijskog mora iznosi 456 km.
Administrativna struktura
Broj administrativnih jedinica:
- autonomna republika: 1
- regije 66
- gradovi 78
- urbana područja 14
- naselja 261
- seoska područja 1727
- seoske oblasti 4249
Stanovništvo (prema 01.09.2018):
- broj stanovnika u hiljadama: 9950512[3]
- gustina naseljenosti: 100 na km2
- urbano stanovništvo 53,1%
- seosko stanovništvo 46,9%
- muškarci 49,8%
- žene 50,2%
Broj stanovnika u Bakuu izražen u hiljadama je 2204,2.
Procentualna struktura stanovništva po nacionalnosti (prema popisu):
- Azerbejdžanci 91,6
- Lezgini 2,0
- Rusi 1,3
- Jermeni 1,3
- Tališi 1,3
- Avari 0,6
- Turci 0,4
- Tatari 0,3
- Tati 0,3
- Ukrajinci 0,3
- Cahuri 0,1
- Gruzijci 0,1
- Jevreji 0,1
- Kurdi 0,1
- Udini 0,04
- druge nacionalnosti 0,1
Zvanični jezik: azerbejdžanski
Religija:
Religija u Azerbejdžanu je odvojena od države. Sve religije su jednake pred zakonom.Većina stanovništva su muslimani. Trenutno, u Azerbejdžanu ima više od 2 hiljade džamija, 13 crkava i 7 sinagoga. Osim vjerskih objekata, prisutne su islamske, hrišćanske i jevrejske vjerske obrazovne institucije, uključujući Islamski univerzitet u Bakuu, Teološki fakultet Univerziteta u Bakuu. Provode se takođe časovi vjeronauka za djecu u pravoslavnim crkvama, biblijski kursevi protestantskih zajednica, kao i kursevi koji podučavaju hebrejski jezik, jevrejsku religiju i kulturu.
Nakon unošenja dopuna i izmjena u Zakon o slobodi vjeroispovijesti 746 vjerskih zajednica registrovano je u Državnom odboru za vjerska udruženja. 27 od njih nisu islamske, od tog broja 17 je hrišćanskih, 7 jevrejskih, 2 Bahai i 1 društvo za svjesnost Krišne.
Politički sistem:
Azerbejdžan je demokratska, pravna, sekularna i unitarna republika.
Državna vlast u Republici Azerbejdžan zasnovana je na principu podjele vlasti: u političkom sistemu u smislu implementacije državne vlasti Azerbejdžan je predsjednička republika.
Šef države: predsjednik
Predsjednik Republike Azerbejdžan bira se na mandat od 7 godina putem opštih, direktnih i jednakih izbora sa slobodnim, ličnim i tajnim glasanjem. Ilham Hejdar oglu Alijev izabran je za predsjednika Republike Azerbejdžan 11. aprila 2018. godine.
U Republici Azerbejdžan Mili Medžlis (Parlament) ostvaruje zakonodavnu vlast. Mili Medžlis se sastoji od 125 poslanika. U Republici Azerbejdžan izbori za četvrti saziv Parlamenta održani su 7. novembra 2010. godine. Mili Medžlis čini 105 muškaraca (84,0%) i 20 žena (16,0%).
Sudsku vlast čine Ustavni sud Republike Azerbejdžan, Vrhovni sud Republike Azerbejdžan, Apelacioni sud Republike Azerbejdžan, regionalni i specijalizovani sudovi Republike Azerbejdžan.
Politički sistem Azerbejdžana baziran je na principima političkog pluralizma.
Trenutno u Republici Azerbejdžan ima 55 političkih stranaka. Političke partije učestvuju u implementaciji državne vlasti zastupanjem u zakonodavnim tijelima i lokalnim opštinskim vlastima. Trenutno u Azerbejdžanu deluje 4000 javnih i nevladinih organizacija.
[1] Na datum osnivanja, 28. maja 1918. površina je iznosila 114 hiljada km2, teritorije (Gojča i Zangazur) zauzela je Sovjetska Rusija i predala Jermeniji 1924. godine.
[2] https://bs.wikipedia.org/wiki/Az%C9%99rbaycan_mar%C5%9F%C4%B1 (pristupljeno 17.10. 2017)
[3] 1 milion izbjeglica i interno raseljenih lica
